هنگامی که شخصی فوت می‌کند نزدیکان و بستگان آن فرد اقدام به تهیه سنگ قبر برای وی می‌کنند. سنگ قبر انواع مختلفی دارد و اطلاعاتی مانند نام و مشخصات فرد، تاریخ تولد، تاریخ فوت، تصویر و متنی زیبا بر روی آن درج می‌شود. به طور کلی تمامی آرامستان‌ها قوانین خاصی برای نصب سنگ قبر و تعویض آن دارند که باید به هنگام خاکسپاری متوفی مورد توجه قرار گیرند.
در ادامه این مطلب از سری مقالات سنگ مزار فرهاد قصد داریم به سوالات رایج در خصوص قوانین نصب و تعویض سنگ قبر به همراه حکم شرعی آن پاسخ دهیم.
حکم شرعی تعویض سنگ‌قبر
در ابتدا قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که در صورت نیاز به بازسازی یا تعمیر سنگ قبر آیا امکان تعویض سنگ قبر وجود دارد یا نه؟ در ابتدا باید توجه داشته باشیم که مراسم تدفین و خاکسپاری مومنان قوانین مخصوص به خود را دارد که بنابر نظر علمای دین، مرجع تقلید شخص متوفی و قوانین آرامستان مورد نظر انجام شود تا هیچ گونه خطایی مرتکب نشویم.
بنابر نظر بسیاری از فقها و مراجع تقلید تعویض سنگ قبر مکروه است؛ در صورتی که شرایط خاصی برای تعویض سنگ قبر وجود ندارد بهتر است از انجام آن صرف نظر شود. علما و بزرگان دین مشخصا در بیانات خود در خصوص تعمیر و تعویض سنگ قبر اشاره کرده‌اند که افراد پس از گذشت مدت زمان 30 سال مجاز به تعویض و تخریب سنگ قبر شخص متوفی نیستند و باید از این اقدام جلوگیری شود. عوض کردن سنگ قبر و اعمال تغییراتی روی آن گناه نیست اما مکروه است.
بنابر فتوای بزرگان دین در خصوص بازسازی سنگ قبر، به جز برای قبور اولیای خدا این کار نیز دارای کراهت است. تعمیر و تعویض سنگ قبر بزرگان دین مشکلی ندارد و جایز است زیرا فواید بسیاری دارد و به معنای تعظیم و احترام به آن‌ها است. البته همانطور که می‌دانیم سنگ قبر آن‌ها در مکان‌هایی است که در امان هستند و از آن‌ها محافظت می‌شود.
البته شما می‌توانید برای بخشیدن شکل و لعابی جدید به سنگ مزارهای کهنه اقدام به گل‌آرایی کنید یا با تمیز کردن و شستشوی آن‌ها این کار را انجام دهید.
اجازه برای تعویض سنگ‌قبر
همانطور که در بخش قبلی بیان کردیم تعویض سنگ قبر مکروه است اما گناه نیست. در شرایط خاص و در صورت الزامی بودن تعویض سنگ قبر برای بستگان شخص متوفی آن‌ها باید از فقهای دین استعلام بگیرند و برای احترام به قوانین آرامستان قدام به دریافت مجوز کنند.
قوانین نصب و تعویض سنگ‌قبر
نصب، تعمیر و تعویض سنگ قبر علاوه بر احکام شرعی و استعلام از علمای دین بستگی به قوانین آرامستانی دارد که قبر شخص متوفی در آن قرار دارد. در ادامه تعدادی از قوانین نصب و تعویض سنگ قبر آورده شده است.
- یکی از نکات مهم در نصب سنگ قبرها توجه به ارتفاع آن‌ها است. برای مثال در برخی از آرامستان‌ها نصب سنگ قبرهای مرتفع و بلندتر از 10 سانتی متر مجاز نیست؛ در صورت عدم آگاهی یا بی‌توجهی خانواده‌ای و بی پاسخ ماندن پیگیری مسئولان آرامستان، سنگ قبر توقیف خواهد شد.
- در هر آرامستانی شرایط و بازه زمانی خاصی برای ورود و صدور مجوزها در نظر گرفته می‌شود. افراد باید پیش از اقدام به تدفین و نصب سنگ قبر در آرامستان از زمان صدور مجوزها اطلاع یابند.
- در برخی از آرامستان‌ها از نصب و استفاده از اشیا و وسایل اضافه مانند چراغ، نیمکت، گلدان و… جلوگیری می‌شود و این کار ممنوع است. استفاده از این وسیله‌ها در آن آرامستان‌ها پیگرد قانونی خواهد داشت.
- به هنگام نصب، تعویض و تعمیر سنگ قبر در صورتی که مشکلی در سیمان وجود داشته باشد، آرامستان مسئولیت این مشکل و ایراد را بر عهده می‌گیرد و آن را پیگیری می‌کند.
- همانطور که پیش از این بین کردیم ارتفاع سنگ قبرها در آرامستان‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است، به همین دلیل استفاده از باغچه و یا قرنیز ممنوع است زیرا ممکن است موجب افزایش ارتفاع سنگ قبر شود. اگر چنین کاری بدون اطلاع مسئولان انجام شود و بازرسان سازمان در بررسی‌های خود با آن مواجه شوند سنگ قبر آن خانواده توقیف می‌شود.
حکم شرعی تخریب سنگ‌قبر
تخریب سنگ قبر یا نبش قبر از مهم‌ترین مسائل دینی است که دارای احکام شرعی است. این کار حرام است، مگر اینکه افراد دلایل و شرایط خاصی برای انجام این کار داشته باشند. از دلایل حرام بودن این کار می‌توان به آشکار شدن جسدی که در حال پوسیده شدن است و یا بدن میتی که به تازگی دفن شده است اشاره نمود.
تخریب سنگ قبر تنها زمانی مجاز است که استخوان‌های میت قابل مشاهده نباشد و یا جسد به صورت کامل به خاک تبدیل شده باشد. تنها در این حالت می‌توان قبر را گشود یا آن را تخریب کرد، در غیر این صورت و اگر بدن میت پوسیده نشده باشد و استخوان‌های آن دیده شود باید مجددا آن را دفن نمود.
سخن پایانی
در این مقاله به بیان احکام شرعی تخریب و تعویض سنگ قبر و خلاصه‌ای از قوانین نصب و تعویض سنگ قبر در آرامستان‌ها پرداختیم تا افراد بتوانند در شرایط خاص بدون هیچ خطایی آن را انجام دهند.
سنگ مزار فرهاد ضمن ابراز همدردی آماده ارائه خدمات در زمینه طراحی انواع سنگ مزار مطابق با قوانین آرامستان‌های مختلف و سلیقه بازماندگان عزیز از دست رفته است.
مهندس فرهاد لاله: تماس 09143078171 واتساپ : 09369984107 کلیک کنید
